İşitsel İşlemleme Bozukluğu (APD) Nedir? Belirtiler, Nedenler ve Tedavi Yollar

İşitme Kaybı Türleri Nelerdir?

Genel olarak dört farklı işitme kaybı türü bulunur:

• İletim tipi işitme kaybı
• Sensörinöral işitme kaybı
• Mikst tip işitme kaybı
• İşitsel İşlemleme Bozukluğu (APD)

APD genellikle göz ardı edilir çünkü kulaklarda değil, beynin sesleri anlamlandırmasında bir sorun vardır. Ancak kişi, dışarıdan bakıldığında işitme güçlüğü yaşıyor gibi görünür.

APD Nedir?

APD’de kulaklar sesleri algılar fakat beyin bu sesleri anlamakta zorlanır. Bu durum; konuşmaları anlamakta güçlük, sık tekrar isteme ve sosyal ortamlardan kaçınma gibi sonuçlar doğurabilir.

APD, çocuklarda özellikle okul döneminde belirginleşir. Sözlü yönergeleri anlayamama, arkadaş ilişkilerinde zorlanma ve akademik başarısızlık gibi problemler yaşanabilir. Erken teşhis ve destek bu çocukların özgüvenini ve gelişimini doğrudan etkiler.

Çocuklarda APD ve İşitme Kaybı

Çocuklarda işitsel işlemleme bozukluğu genellikle şu belirtilerle fark edilir:

• Talimatları tekrar isteme
• Kelimeleri karıştırma
• Gürültülü ortamlarda konuşmaları takip edememe
• Sosyal izolasyon veya içe kapanma
• Öğrenme güçlüğü veya dikkat eksikliği ile karıştırılma

İşitme testi sonucunda hem APD hem de sensörinöral işitme kaybı varsa, bu çocuklar için işitme cihazı kullanımı önerilebilir. İşitme cihazları, beynin doğru ses bilgisine erişimini sağlayarak APD belirtilerini hafifletebilir.

APD’nin Belirtileri

Genel işitme kaybı belirtileri:

• Konuşmaları anlamakta zorluk
• Sürekli tekrar isteme
• Gürültülü ortamlarda konuşmaları kaçırma
• Yorgunluk ve zihinsel tükenmişlik

APD’ye özgü belirtiler:

• Konuşulanları yanlış anlama (“fit” yerine “sit” gibi)
• Duyulanları hatırlayamama
• Duygusal tonlamayı kavrayamama
• Gürültüde kaygı veya panik hali
• Yazılı metinleri anlamakta zorlanma
  

APD Neden Olur?

APD’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte şu faktörlerle ilişkili olabilir:

• Başka işitme kayıpları (özellikle sensörinöral)
• Kafa travmaları
• Sık geçirilen kulak enfeksiyonları veya menenjit
• Erken doğum, düşük doğum ağırlığı
• Ailede benzer öykülerin bulunması
• Kurşun zehirlenmesi
  

APD ve İşitme Cihazı Kullanımı

İşitme cihazı, sadece kulakla ilgili işitme kayıplarına değil, APD’ye bağlı sorunların da hafifletilmesine yardımcı olabilir. Özellikle şu durumlarda etkili olur:

• İkili işitme sorunu (APD + sensörinöral kayıp)
• Düşük sesleri kaçırma
• Konuşma ayırt etmede zorluk
• Okulda öğretmenin sesini ayırt edememe

Yeni nesil işitme cihazlarında yer alan konuşma vurgulayıcı filtreler, gürültü azaltma teknolojileri ve FM sistemleriyle uyumluluk gibi özellikler, APD tanısı almış bireylerin yaşam kalitesini ciddi şekilde artırabilir.

Tedavi ve Destek Yöntemleri

• Dil ve konuşma terapisi
• Hafıza ve dikkat geliştirici egzersizler
• FM sistemleri ile sınıf içi destek
• Sessiz ev/sınıf ortamı yaratmak
• İşitme cihazı desteği
• Aile ve öğretmen farkındalığı

Size Yardımcı Olabilecek Adımlar

Online İşitme Testi
Size En Yakın Yetkili Signia Mağazasını Bulun

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. İşitsel işlemleme bozukluğu (APD) tam olarak nedir?
 APD, kulakların sesi algılamasına rağmen beynin bu sesleri doğru şekilde işleyememesi durumudur. İşitme kaybı gibi belirtiler gösterir ancak neden nörolojiktir.

2. APD ile diğer işitme kaybı türleri nasıl ayırt edilir?
 APD, genellikle konuşulanları yanlış anlama, talimatları takip edememe ve kalabalık ortamlarda konuşmaları kaçırma gibi belirtilerle öne çıkar. Teşhis için işitme testi ve dil-konuşma değerlendirmesi gereklidir.

3. APD kalıcı mıdır?
 APD'nin tamamen ortadan kaldırılması mümkün değildir, ancak terapi, destekleyici teknolojiler (örneğin FM sistemleri) ve uygun işitme cihazları ile kontrol altına alınabilir.

4. İşitme cihazı APD hastalarına nasıl yardımcı olur?
 Eğer APD, sensörinöral işitme kaybı ile birlikte görülüyorsa, işitme cihazları sesleri daha net hale getirerek beynin işleme sürecine yardımcı olabilir.

5. APD’li çocuklar okulda nasıl desteklenebilir?
 FM sistemleri, sessiz sınıf düzenlemeleri ve bireysel destek planları (IEP gibi) ile APD’li çocukların akademik başarıları desteklenebilir.

6. APD olan biri için hangi uzmanlara başvurmak gerekir?
 İlk adım bir odyologtur. Gerektiğinde bir dil ve konuşma terapisti ile iş birliği yapılır. Bu uzmanlar APD tanısını koyar ve gerekli desteği planlar.